De bergen in? Zonnebrand mee!
Je kent dat wel: halverwege je dag in de bergen voel je de zon al branden op je huid en als je ’s avonds in de spiegel kijkt ben je flink verbrand. Balen! En dat terwijl de oplossing simpel is: smeer je goed in met een zonnebrandcrème met hoge factor.
Bewolkt of koud? Toch insmeren!
Hoe belangrijk zonnebrand is als je de bergen in gaat, blijkt wel als je kijkt naar de geschiedenis van zonnebrand. Zonnebrandcrème is namelijk uitgevonden door een bergbeklimmer! De Zwitserse chemicus Franz Greiter beklom in 1938 de Piz Buin (3312 meter hoog). Tijdens zijn tocht verbrandde hij zich behoorlijk. In 1946 had hij de oplossing gevonden en bracht de eerste zonnebrandcrème op de markt onder de toepasselijke naam Gletjser Crème.
Hoewel dat brandende gevoel op je huid vaak wel een indicatie is dat je de zonnebrandcrème tevoorschijn moet halen, is het niet de warmte die je huid doet verbranden. Je huid verbrandt namelijk door UV-straling. Dat betekent dat je ook als het koud is en dat brandende gevoel er niet is, wel flink moet smeren. Zeker op hoogte in de bergen, want hoe hoger je komt, hoe sterker de UV-straling. Per duizend hoogtemeters klimmen, neemt de UV-straling met iets meer dan tien procent toe. Zelfs als de zon achter de wolken verstopt is, bereiken UV-stralen het aardoppervlak. Zeker als het wolkendek dun is, kan nog zo’n negentig procent van de UV-straling door de wolken heen komen. Smeren dus!
Weerkaatsing van UV straling
UV straling kan ook worden weerkaatst. Alseerst natuurlijk door de wolken, die weerkaatsen een aanzienlijk deel –maar niet alles!- van de straling. Dat is fijn als de wolken boven je hoofd hangen, maar als je een keer boven de wolken wandelt, krijg je de terugkaatsende straling vanaf het wolkendek dus ook over je heen. Hetzelfde geldt voor sneeuw. Sneeuwvelden weerkaatsen ook UV-straling. Verse sneeuw zelfs tachtig procent. Daarom moet je ook op wintersport veel smeren! Kijk dus goed naar het weerbericht en of daarbij een waarde van de UV-index wordt gegeven. Hoe hoger die waarde, hoe sterker de UV-straling is en hoe beter jij je dus moet beschermen.
Welke zonnebrandcrème heb je nodig?
Maar waarmee smeer je dan? Hoe ‘goed’ je zonnebrandcrème is, hangt af van de zonbeschermingsfactor (SPF). Welke factor jij nodig hebt, hangt af van wat je gaat doen en welk type huid je hebt. Gebruik in de hoogte altijd een zonnebrandcrème met een factor 30, of als dat nodig is zelfs nog hoger. KWF Kankerbestrijding heeft een overzicht van verschillende typen huid en de daarbij behorende beschermingsfactoren, die zijn echter van toepassing op de omstandigheden dicht bij zeeniveau.
Zonnebrandcrème op wintersport
Tijdens de wintersport wordt het een ander verhaal. dan speelt de kou ook een rol. Gebruik ’s winters niet de ‘gewone’ zonnebrand die je in de zomer bij je hebt, maar gebruik een extra vette zonnebrandcrème voor wintersport. Die is ook bij lage temperaturen beter smeerbaar, waardoor die je huid makkelijker en beter beschermt. Ook zorgt die vette crème ervoor dat je huid minder snel uitdroogt.
Zomer = zweet
In de zomer is het juist verstandig om te kijken naar waterbestendige zonnebrandcrèmes. Zeker als je flink zweet tijdens een zomerse bergwandeling. Al was het maar omdat de zonnebrandcrème dan wat minder snel van je voorhoofd in je ogen loopt, maar ook omdat je dan nog wat aan de crème hebt als je je benen (of je hele lichaam) af laat koelen in een fris bergmeer.
Alle tips nog even op een rijtje
• Zonnebrand wordt veroorzaakt door UV-straling, niet door warmte. Dus ook smeren als het koud is, en zelfs als het bewolkt is.
• Smeer je in vóór vertrek
• Smeer jezelf om de twee uur opnieuw in
• Probeer je tochten zo te plannen dat je midden op de dag, als de zon op z’n hoogst staat niet in de volle zon staat. Een schaduwrijk bos of een overdekt
terras zijn goede plekken om die periode door te brengen.
• Op een warme zomerdag kan het aantrekkelijk zijn om in topjes of voor de heren helemaal met ontbloot bovenlichaam te wandelen, maar trek liever toch een t-shirt aan. Een licht shirt beschermt beter tegen de zon dan liters zonnebrandcrème.
• Vergeet je lippen niet! Ook die verbranden!
• Met zonnebrand alleen ben je nog niet beschermd
tegen de elementen op een warme, zomerse dag.
